Türkiye ekonomisi ve kalkınması, tarımsal üretimin arttırılması ile yakından ilgilidir. Tarımsal üretimin arttırılması ise tarımdaki bünye bozukluklarını ıslah edecek reformlara, her dönem ihtiyaç vardır. Bu alanda çok başarılı çalışmalar yapan insanlarımız oldu. Bu insanlarımızdan biri de merhum Ali Numan KIRAÇ’tır
Türkiye ve Eskişehir tarımının duayeni, merhum Ali Numan KIRAÇ, Cumhuriyet yıllarında tarımın gelişmesi için, eleman yetiştirme, yeni metotlar ve ürünler geliştirme çalışmalarını, ömrü boyunca sürdürmüştür.
Türkiye tarımında, kullanılan pek çok yeni tür tohumu geliştiren, merhum Ali Numan KIRAÇ, Türkiye tarımında gösterdiği başarıdan dolayı da “KIRAÇ" soyadı, kendisine Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından verilmiştir.
Merhum Ali Numan KIRAÇ, Mustafa Kemal Paşa tarafından, eğitimini geliştirmek için, Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderilen ilk ziraatçı oldu. 1927-1931 yıllarında, önce Kansas Ziraat Kolejinde sonra Nebraska Üniversitesinde eğitimini tamamlamıştır.
Türkiye’ye döndükten sonra, Ali Numan KIRAÇ’ın en önemli kararı çalışmalarına Gazi Çiftliği yerine Eskişehir’de devam etmek yönünde olmuştu.
Merhum Ali Numan KIRAÇ rehberliğinde, Anadolu’nun, kıraç topraklarında, kuru ziraatla ilgili hemen tüm sorunların ele alındığı araştırmalar, 1940’lı yıllara kadar sürmüş, Bu dönemde, on yıl, Ali Numan Bey eşi Semiha Hanım, oğulları Can ve İnan’la Eskişehir’in Karacaşehir eteklerinde kurulan deneme istasyonunda yaşamışlardır.
Cumhuriyet’in ilk Tarımsal Araştırma Enstitüsü, 1925 yılında Eskişehir’de kuruldu. Eskişehir, tarım kültürünün mayalandığı ve şekillendiği bir şehirdir. Tarımsal tarihimizin unutulmaz siması, merhum Ali Numan Kıraç, tarımda, emeği bilimle buluşturma hareketine, Eskişehir’den başlamıştır.
Merhum Ahmet Emin Yalman’ın, merhum Ali Numan KIRAÇ’ın ölümünden sonra 2 Temmuz 1954 tarihli Vatan Gazetesi’nde, “Kendisiyle, nice defa Eskişehir köylerini dolaşarak, faaliyetlerini yakından takip ettim. Ziraat bilgileri geniş olan Eskişehir köylüleri için, Numan Kıraç, her hangi bir memur değildi, kendi menfaatlerini en az kendileri kadar düşünen bir Numan Ağabeydi” sözleriyle en güzel şekilde anlattı.
KIRAÇ AİLESİ, Türk tarımına, ALİ NUMAN KIRAÇLARIN yetişmesi için ESOGÜ ZİRAAT FAKÜLTESİ için, her türlü fedakârlığı yaptı. Ziraat Fakültesi içinde yer alan, üç katlı 1926 yılında bina aslına uygun olarak restore edilerek, "Ali Numan Kıraç Araştırma ve Kültür Merkezi" Fakültenin kullanımına sunuldu.
İnan KIRAÇ’ın doğduğu ve geçmiş tarihlerde, lojman olarak kullanılan bina aslına uygun olarak ve daha fonksiyonel olacak şekilde yeniden inşa edildi. Bu binada ESOGÜ’nün en gelişmiş bilişim laboratuvarı bulunmakta ve Ziraat Fakültesi öğrencileri ile diğer araştırmacıların kullanabileceği bir kütüphane oluşturulmuştur. Kütüphanede dünyadaki tarımla ilgili tüm online dergilere ulaşılacaktır.
Kıraç Ailesi tarafından, daha önceki dönemlerde, lojman olarak kullanılan 6 ayrı yapı yeniden düzenlenerek akademik birimlerin hizmetine sunulmuştur. 3 adet büyük laboratuvar binası oluşturuldu. Depolar yeniden düzenlenerek, büyük bir anfi ve büyük bir sınıf ve bir büyük laboratuvar alanı gerçekleştirildi. Öğrencilerin talepleri doğrultusunda kulüp ve sosyal aktivite alanları oluşturuldu.
Eskişehir’in, “KIRAÇ” ailesine vefa borcu var. Ancak defalarca yazdığımız halde, Eskişehir’ de bir cadde ve parka Ali NUMAN KIRAÇ ismi verilmediği gibi, adına yapılan “ALİ NUMAN KIRAÇ TARIM KONGRESİ” de devam ettirilmedi.
Rahmetli Ali Numan Kıraç’ın, Türk tarımına kazandırdığı değerler ve Kıraç Ailesi’nin, Sayın Prof. Dr Hasan TOSUN döneminde, ESOGÜ Ziraat Fakültesine, kazandırdıkları binalar, Eskişehir Atatürk Eğitim Parkı Ali Numan Kıraç Etkinlik Merkezi var oldukça, KIRAÇ AİLESİ, hep hatırlanacak, bu tesislerde yetişen, Ali Numan Kıraçlarla da Türk toplumu gurur duyacaktır.
Sayın Prof. Dr. Hasan TOSUN, döneminde, ESOGÜ Ziraat Fakültesi’nin ev sahipliğini yaptığı ilki, “1. Ali Numan Kıraç Tarım Kongresi”, Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanlığı, tarafından, 27-30 Nisan 2011 tarihleri arasında düzenlendi. Çok başarılı sunumlar yapıldı.
Ali Numan Kıraç Tarım Kongresine, Tarım Bakanlığı’nın, üst düzey yöneticileri, 7 üniversite rektörü, 27 Ziraat Fakültesi Dekanı, Üniversiteler Arası Kurul Tarım Komisyonu Başkanı, TÜBİTAK Başkanı, YÖK Üyeleri ve uluslararası ve ulusal alandan, pek çok bilim adamı da katılmış ve kongrede 400 bildiri sunulmuştu.
Ali Numan Kıraç Tarım Kongresi, her iki yılda tekrarlanacağı söylediği halde bugüne kadar gerçekleştirilemedi. Neden gerçekleştirilmedi, Ziraat Fakültesi Dekanlığı bilir ama bu durum, ESOGÜ ulusal ve yerel tarım açısından büyük kayıptır.
Ülkemizde ve Eskişehir’de, yalnız ‘kuru tarım’ değil birçok konuda başarılara imza atan ve gelişmekte olan ülkelere de örnek olan Türkiye ve Eskişehir tarımının atılım yıllarının unutulmaz ismi merhum Ali Numan Kıraç beyin hizmetleri asla unutulmayacaktır.
Merhum Ali Numan KIRAÇ’ ı minnet, şükran ve rahmetle anıyoruz.