Günlük yaşantımızın, vazgeçilmez bir parçası olarak görülen ulaştırma sistemi; ekonomik ve sosyal girdileriyle, toplumu sürekli etkileyen bir yapıya sahiptir. Sanayileşme ve ticaretin gelişmesi ile taşımacılık kavramı da oluşmuştur. Üretimin artması taşımacılık ihtiyacını artırarak mal ve eşyanın taşınmasını özel bir ihtisas dalı haline getirmiştir.
Anakent Belediye Başkanlarından Sayın Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen, İzmir’de düzenlenen ’Marka şehir ve yerel yönetimler’ konulu toplantıda, trafik konusunda caddeleri yayalaştırarak önemli bir adım atıldığını belirterek "Amacım, Eskişehir’e Avrupa Konseyi Kent Şartları ile evrensel şehir özellikleri kazandırmaktı. Eskişehir’i, lastik tekerlekli araçlara terk etmeyecektim. Kentin otomobiller için, değil insanlar için olduğunu düşünüyorum. “ demişti.
Ancak bu tespitini, arzu ettiği boyutta gerçekleştiremedi.
Yıllardır da Eskişehir’ in, Mudanya demiryolu ile deniz bağlantısı, sürekli gündemde oldu. Bu durumu, hem köşemizde sürekli gündeme getirdik, hem de Eskişehir milletvekillerine sürekli ilettik. Umut veren milletvekilleri de oldu.
DSP Eskişehir Milletvekillerinden, Sayın Mahmut Erdir’ le yaptığımız bir görüşmede, Eskişehir Mudanya demiryolu bağlantısının, gündemde olduğunu, hatta Japon kredisi de bulunduğunu söylemişti. Ancak somut bir gelişme olmadı.
Bursa Milletvekili ve TBMM Grup Başkanvekillerinden Sayın Faruk Çelik de, şu ana kadar yerine getiremedikleri tek sözün, demiryolu olduğunu, Eskişehir-Bilecik-Osmaneli-Bursa -Gemlik-Mudanya hattındaki demiryolu projesinin temelini seçimlerden önce atacaklarını söyledi. Ancak yapılan bu vaat de yerine getirilemedi.
Aslında Eskişehir Mudanya demiryolunun gerçekleştirilmesi çevre illerin de gündemindedir. Nitekim Konya Ovaları Projesi (KOP) la ilgili, ulaşım önerilerinde, “Eskişehir-Bursa-Gemlik/ Mudanya demiryolu yapılmalıdır.” önerisi yer almıştı.
Bozüyük-Mekece yolunda incelemelerde bulunan Maliye Bakanlarından, Rahmetli Kemal Unakıtan çalışmaların, 2009 Mayıs ayında tamamlanacağını belirterek, bundan sonra her yol Eskişehir’e çıkacak müjdesi vermişti.
Ayrıca Rahmetli Unakıtan, 134 kilometre uzunluğundaki yolun, toplam maliyetinin 930 milyon TL olduğunu belirterek, “Bu yolu, öyle bir hale getireceğiz ki Eskişehir'den yumurtayı yuvarladım mı İstanbul'dan alacaksın” demişti.
Hızlı Tren Eskişehir’ in, ulaşabilirlik ve erişebilirlik imkânlarına ciddi katkıda bulundu. Hızlı tren yalnız Eskişehir’ de duracak, Afyon, Kütahya, gibi illerden, Ankara’ ya gitmek isteyen vatandaşlar ve Eskişehirliler de, bu süre içinde, arabaları koyacakları, Hızlı Tren’ in duracağı güzergâhta, en az 1000 arabalık parka ihtiyaç olduğu söylendi ama gerçekleşmedi.
Ankara-Bursa-İstanbul karayolu ulaşımını sağlayan Çevre Yolu, üç geliş ve gidiş olmak üzere yenilendi ama günde 30 binden fazla ağır vasıta otobüs, otomobil ve her çeşit lastik tekerlekli taşıtın şehirlerarası geçişler yapması, üstelik sabah ve akşam Organize Sanayi Bölgesi'ndeki servis otobüsleri ve otomobillerin de trafiğe katılımıyla, büyük bir yoğunluk kazanmaktadır.
Çevre yolunun, gidiş ve geliş üç şeritli olması da sorunu çözmedi, bilakis nüfus ve vasıta artış oranı ile de her geçen yıl yetersiz kaldı.
Anakent belediye Başkanlarından, Rahmetli Aydın Arat’ la yaptığımız bir sohbetlerde, çevre yolunun, Sevinç köyünden geçeceğini, Bozdağ eteklerinden, Bursa yoluna ekleneceğini söylemişti. Gerçekleştirilmiş olsa idi hem kent içi trafik rahatlayacak, hem de uzun yıllar, Eskişehir’e cevap verecekti. Bu yol, aynı zamanda mal ve can açısından daha da güvenli olacaktı.
Yine Rahmetli Aydın Arat, Organize Sanayi Bölgesi ile kent merkezi arasında tamamen sanayiye ait olmak üzere, servis yolları da düşünmüştü.
Ayrıca Rahmetli Aydın ARAT, Şehirci ulaşımın iyileştirilmesi, otomobiller yerine toplu taşıma araçlarının kullanımının teşvik edilmesi, ulaşım taleplerinin kontrol edilmesi, çevre konularının dikkate alınması ile kalkınmaya ekonomik gelişmeyle uyumlu, katkıda bulunulması amacıyla, `şehir içi Ulaşım Mastır Planı’ yapılacağını da söylemişti. Ancak ölümü dolayısıyla da ulaşımla ilgili düşünceleri gerçekleşmedi.
Diğer yandan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’ne(ESOGÜ) hazırlattığı 2015-2035 yıllarını kapsayan Eskişehir Ulaşım Ana Planı (EUAP) ‘Sonuç Raporu’ tamamlandığı 2017 yılında açıklanmıştı.
EUAP’ de kentin geleceği düşünüldü mü bilinmez ama Süper Marketlerin ve iş merkezlerinin merkezde toplanması kentin geleceğinin, dikkate alınmadığının da bir göstergesidir.
Kentte taşıt sayısının gün geçtikçe artması ve ulaşım araçları arasında otomobillerin, tercih edilmesi kent ulaşımını daha da zorlaştıracaktır. Eskişehir, “tek merkezli kent” olarak düşünüldüğü sürece de otomobillerin yerine düşünülen raylı sistem ve otobüs gibi temel toplu taşım araçları da kentteki ulaşımdaki problemleri çözmek için yeterli olmayacaktır.
Eskişehir’ de ulaşımda yapılan hatalar, düşünülen projelerin hayata geçmemesi, trafik kazaları neticesinde insan ve maddi kayıplar, park yeri yetersizliği, trafik yoğunluğu gibi sorunlar nedeniyle ortaya çıkan ciddi sorunlar ivedilikle çözülmeli, kentte sürdürülebilir akıllı ulaşım sistemi hayata geçirilmelidir.
