AK Parti Grup Başkanvekili Ahmet Sivri toplantıda yaptığı konuşmada, “2025 yılında planlanan toplam yatırım tutarı 2 milyar 985 milyon olduğunu düşünürsek yatırımın finans kaynağının satışlar ve borçlanma olduğu çok daha iyi anlaşılacaktır. 25 yıllık CHP yönetiminden sonra Belediye maalesef satmadan ve borçlanmadan yatırım yapamaz hale gelmiştir” dedi. Sivri açıklamasında şu ifadelere yer verdi, “Bütçelemede kaynakların nasıl kullanıldığı kadar, gelirlerin hangi kaynaklardan toplandığı ve etkin toplanıp toplanmadığı da önemlidir. İyi bir bütçe sistemi ilkeleri, kapsayıcı, tutarlı, karşılaştırılabilir, gerçekçilik ve samimiliktir. Kötü bir Yerel Yönetim Bütçe Sisteminin özelliklerinden biri öngörülemezlik, diğeri yetersiz ve güvenilir olmayan veri ve bilgi sistemleridir. Öngörülemezlik, bütçe tahminlerinin gerçekçi yapılmaması, bütçeden özellikle yıl içinde yapılan keyfi kesintiler, ödenek nakit uyumsuzluğu gibi hususlar bütçelerin bir planlama aracı olarak kullanılmasını ciddi bir biçimde engeller. Yetersiz ve güvenilir olmayan veri ve bilgi sistemleri ise bütçe kararlarını destekleyen bilgi sistemleri iyi bir bilgi akışı sağlayamıyorsa ulaşılan sonuçların değerlendirilmesi ve ona göre politika oluşturulması imkansızlaşır. 2025 mali yılı tahmini bütçesini bu bilgiler ışığında incelediğimizde, 2021-2023 yılı bütçe gelirleri gerçekleşme oran ortalamasının %107 olduğu, buna paralel olarak bütçe gider gerçekleşme oran ortalamasının %85’ler de kaldığı anlaşılmaktadır. Yani tahmin edilen gelirlere ulaşılmasına rağmen beklenen planlanan yatırımların yapılmadığı anlaşılmaktadır. 2023 yılında 3 Milyar 800 Milyon TL Gelir gerçekleşmesi sağlanmış, 2024 yılında bu gelirin 7 Milyar 375 Milyon olacağı tahmin edilmiş, 2025 yılında toplam gelirlerin ise 13 milyar 187 milyon 900 bin TL olacağı tahmininde bulunulmuştur. 2023 yılına göre %247, 2024 yılına göre ise %78,81’lik artışın öngörüldüğü anlaşılmaktadır. Vergi gelirlerinde 2024 yılına göre %12,96’lık artışın öngörüldüğü anlaşılmakta bu oranın düşük tespit edildiği görülmektedir. Vergi gelirlerinin yeniden değerleme oranında arttırılması gerektiği kanaati taşımaktayız. 2023 yılında 370.057.414,12 TL olarak gerçekleşen teşebbüs ve mülkiyet gelirlerinin 2024 yılında 813.327.000,00 TL, 2025 yılında ise 1.205.627.000,00 TL olarak tahmin edildiği anlaşılmaktadır. 2023 yılında 2,7 Milyon TL olarak gerçekleşen bağış yardım ve özel gelirlerin, 2024 yılı bütçe kitapçığında 29 bin TL olmasına rağmen, 191.327,91 TL düzeltme ile tahmini 220.327,91 TL olarak yer alması ve 2025 yılında yine 29 bin TL olarak tahmin edilmesi kurumun bütçelemede zafiyet içinde olduğunun göstermesi açısından kayda değer bulunmuştur. Kurumun Gelir kaleminde ana kalemin yine diğer gelirler olduğu, 2023 yılında 3.366.088.508,80 TL olarak gerçekleşen bu gelir kalemi 2024 yılında 5.497.030.000,00 TL, 2025 yılında ise 2023 yılına göre %195, 2024 yılına göre %81’lik artış ile 9.931.954.000,00 TL olarak gerçekleşeceği tahmininde bulunulmuştur. Merkezi idareden alınan pay 9.772.359.000,00 TL ile 2025 yılı gelir bütçesinin %74’üne tekabül etmektedir. Her fırsatta eleştirdiğiniz hükümetimiz yerel yönetimlere kaynak aktarma konusunda elinden geleni yapmaktadır. Büyükşehir ve diğer belediyelerimiz ile il özel idarelerimize ayırdığımız toplam kaynağı 2025 yılında 1 trilyon 344 milyar liraya çıkarıyoruz. 2002 yılında bu kaynağın bütçe içerisindeki payı yüzde 4 iken bu oranı 2025 yılında yüzde 9,1’e yükseltmeyi hedefliyoruz. Üstelik sadece 2023 yılı Sayıştay Raporunda yer aldığı gibi, idarenin sorumlu sıfatıyla kestiği sosyal güvenlik prim kesintilerini, Sosyal Güvenlik Kurumuna süresinde ödememesi, idarenin sorumlu sıfatıyla kestiği vergileri Gelir İdaresi Başkanlığına süresinde göndermemesi, Asgari Ücret Destek Primi Tutarlarının İşsizlik Sigorta Fonuna aktarılmamasına karşın devlet milleti için var gücü ile çalışmaktadır. Zamanında ödenmeyen bu emanetlerden kaynaklı belediyenin katlandığı gecikme zammı ve gecikme faizinin muhatabı ve sorumlusu kimdir? sorusuna cevap bulunmalıdır. Yine 2023 yılında 32 Milyon TL olarak gerçekleşen sermaye gelirlerinin 2024 yılında 1 Milyar 20 milyon TL 2025 yılında ise 2 Milyar 8 bin TL olarak tahmin edildiği anlaşılmaktadır”
Anlamak mümkün değil
Sivri açıklamasına şu şekilde devam etti, “Kurum 2025 yılında 1 Milyar 400 milyon TL değerinde bina, 600 Milyon değerinde arazi-arsa satışı planladığı anlaşılmaktadır. Bu çok ciddi anlamda mülk satışıdır. Bu kadar mülkü olan kurum niye vaktinde satış yapıp borçlarını ödeyip faiz ve gecikmelerden kurtulmaz anlamak mümkün değildir. Diğer bir anlatımla 2025 yılında planlanan toplam yatırım tutarı 2 milyar 985 milyon olduğunu düşünürsek yatırımın finans kaynağının satışlar ve borçlanma olduğu çok daha iyi anlaşılacaktır. 25 yıllık CHP yönetiminden sonra belediye maalesef satmadan ve borçlanmadan yatırım yapamaz hale gelmiştir. Bütçe kullanımı bakımından toplu taşıma, mali hizmetler, yol yapım bakım onarımı, park ve bahçeler, fen işleri daire başkanlıkları ilk sıraları aldığı anlaşılmaktadır. 2025 Yılı Gelir tarife cetvelleri incelendiğinde 2024 yılı tarifelerine göre %50 ila %100 arasında bir artışın olduğu görülmektedir. Buna birkaç örnek vermek gerekirse; Aşk adası ve Sazova amfi tiyatro kiralama ücretleri mesai saatleri içinde 1 saat 6.000 TL’den 9.000 TL’ye, fazla her saat için 3.000 TL’den 4.800 TL’ye çıkarıldığı, Taşbaşı kültür merkezi kırmızı salon ücretinin hafta içi 1 saat 1.300 TL’den 2.080 TL’ye, hafta sonu ise 2.000 TL’den 3.200 TL’ye çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Bilgi işlem dairesi başkanlığınca verilen numarataj belgesi ve plaka 170 TL’den 260 TL’ye çıkarıldığı, Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı’na tahsis edilen özel mezarlık ücretlerinin 2 kişilik ücretin 18.000 TL’den 30.000 TL’ye, 4 kişilik ücretin 36.000 TL’den 60.000 TL’ye çıkarıldığı, mezar yapım izin ücreti bedellerinin 20.000 TL’den 33.000 TL’ye çıkarıldığı, Nikah salonu kiralama ücretleri 1 saatlik ücretin 2.500 TL’den 4.000 TL’ye çıkarıldığı, imar şehircilik dairesi plan ve imar planı teklif incelemesi ücretinin 2024 yılına göre %100 artırtışın olduğu, imar plan teklif incelemesi ve onay ücretleri, imar hizmet bedellerinde 2024 yılına göre ciddi oranlarda artışın görüldüğü anlaşılmaktadır. İtfaiye dairesinde tahakkuk edilen 2 yıllık baca temizleme uygunluk belgesinin 16.000 TL’den 40.000 TL’ye çıkarıldığı, müze ücretlerinde %50 ila %100 arasında değişen oranda zamlar yapıldığı, Atatürk Kültür sanat kongre merkezi sahne kiralama ücretinin 30.000 TL’den 150.000 TL’ye çıkarıldığı, Mali hizmetler dairesi başkanlığınca tahakkuk ettirilen ilan ve reklam izin belgelerine %100 zamlar yapıldığı, D.M.T Plakalı ticari araç yetki belgelerinin 6.000 TL’den 150.000 TL’ye, T Plakalı ticari taksi yetki belgesi aylık 800 TL’den 10.000 TL’ye, D Plakaların 900 TL’den 15.000 TL’ye, M plakalı araçların 1.000 TL’den 20.000 TL’ye çıkarıldığı anlaşılarak gelir tarifelerinde dengesiz bir artış olduğu görülmektedir. 2025 mali yılı bütçesinin belirttiğimiz gibi önce giderlerini belirleyip sonra gelirlerin gidere göre belirlendiği aşikârdır. Belediye sermaye gelirlerini yüksek göstererek bütçe açığını gizlemekte, gelirler ancak cari giderleri karşılamaktadır. Bütçede yatırıma kaynak ayrılmış gibi gösterilmesine rağmen maalesef yatırıma kaynak yoktur. İzah ettiğimiz gibi kaynak yaratma adına bir gayret ve çabada yoktur. Bütçelemede dikkat edilmesi gereken tutarlılık, gerçekçi ve samimiyet kurallarının bu bütçede var olduğuna inanmıyoruz. Öngörüsüz buluyor ve güvenilir olmayan bilgi ile yapılmış olduğunu, gelirlerin fayda maliyet analizi yapılarak doğru kullanılması için acilen önlem alınması gerektiğini düşünmekteyiz”
